En Sıcak Konular

Dr.<br />Kemal Yeşilçimen


Dr.
Kemal Yeşilçimen
31 Mart 2015

MODERN TIP, BİLİMSEL TIP DEĞİLDİR



MODERN TIP ; BİLİMSEL TIP DEĞİLDİR


Çağımızda geçerli olan Modern tıp, küresel sektörlerin yönlendirdiği, organize ve finanse ettiği milyar dolarlık bilimsel araştırmalara ve yine küresel şirketlerin organize ve finanse ettiği bilimsel rehberlere ve bayi toplantısına, reklam ve pazarlama fuarlarına dönen bilimsel kongrelere dayanır. Kanıta dayalı tıbbın kanıtları her nedense bu bilimsel araştırmaları finanse eden küresel şirketler tarafından toplanır. Trilyonlarca dolarlık çıkarların kutsal metinler olarak kabul edilmesi için modern tıbba iman etmek gerekiyor. Finansörler değişirken kutsal metne çevrilen bilimsel rehberler de değişiyor. Bu inanışta dün haram denilen şeyler bir süre sonra helal oluyor. Değişim bunlarla sınırlı değil. Bilimsel araştırma sonuçları bir çok aşamadan sonra hastalara sunuluyor.


Yanlış anlamaları önlemek için bilimsel tıbbı, modern tıptan ayırmak gerekiyor. Çağımızda bizim muhatab olduğumuz tıp ; bir sürü işlemden geçmiş, modern hastane ve ileri teknoloji ürünleriyle süslenmiş, bilimsel rehberlerle donatılmış, akretidasyon ve performans sistemiyle organize edilmiş modern tıp. Bilimsel tıp ise, milyar dolarlık araştırma sonuçlarının modern hastanelerde pazarlanması öncesi uzun uğraşlar sonucu elde edilen, üzerinde oynanmamış salt bilimsel gerçekleri kapsıyor. Benzetmek gerekirse, tarladan restorandaki masaya gelinceye kadar ürünler nasıl değişiyorsa, araştırma merkezlerinden zincir hastanelere gelinceye kadar bilimsel tıp, bir sürü değişimden geçiyor ve müşterilere modern tıp olarak sunuluyor. Doğal  sütün endüstiriyel bir sürü işlemden geçip paket halinde tüketiciye sunulması gibi bilimsel tıpta, bir çok işlemden geçtikten sonra modern tıbba dönüşüyor ve bu değişmiş şekliyle hastalara sunuluyor. Paket süt ne kadar sütse, modern tıpta o kadar bilimsel tıptır. 


Modern tıbbın pazarlama stratejileri, zincir hastaneler, performans sistemi, paket programlar, ticari kaygılar, malpraktis gibi hukuki sorunlar, bilimsel gerçeklerin hastaya yansıması üzerinde kırılmalara ve değişime yol açıyor. Bu konuda örnekleri çoğaltmak mümkün : Doktorların riskli işlemlerden kaçınması, performans nedeniyle yüksek puan getiren işlemlere yönelmesi, para hırsı nedeniyle tanı ve tedavinin aşırı kullanımı, bilimsel araştırmalar için hastaların konu mankeni yapılması, ilaç yan etkilerinin gizlenmesi, bilimsel rehberleri etkileme, paket ücretler nedeniyle işlemlerin eksik veya baştan savma yapılması gibi sakıncalar modern tıbbın karanlık yüzü.


Günümüzde modern tıbbın ençok eleştirilen yanı, yalan ve paraya bulanmış olması. Robot yerine koyduğu hastalarda fabrikasyon tedavileri kutsaması. Seri üretimi yapılan ilaç ve teknolojinin maksimum tüketimi için, hasta kuyruklarını kar amacıyla işleyen dev hastaneleri fabrikaya çevirmesi. Hastayı müşteriye indirgemesi, doktorluk mesleğini de sanat olmaktan çıkarıp seri imalata geçen konfeksiyon işine çevirmesi. 


Modern tıp yüzünden soğuk makinaların içinde, bilgisayarların teşhis ve tedavisine sunulan, ölçülüp biçilen, borsada işlem gören ve menkul değerlere çevrilebilen hastalık dünyasında yaşıyoruz. Sağlık ise paranın gücüne göre alınıp satılan tüketim malzemesi oldu. Artık hekimin ve hastanın robotlaştığı, sağlığın ise metalaştığı duygusuz ve vicdansız bir dünyada yaşıyoruz. Bu yeni dünya, modern tıbbı tabulaştırırken sektörün yönlendirdiği milyar dolarlık araştırmaların özeti olan bilimsel rehberleri kutsal kitaba dönüştürüyor. Dün yumurtayı yasaklayan, bugünse helaldir diyen kutsal(!) metinler karşısında, hastalar ve hekimler ne yapacağını ve kime inanacağını bilemiyor.


Araştırmaları, ilaçları ve teknolojiyi kutsallaştıran bu yeni tıp anlayışı, sağlığı korumak ve hastalıkları önlemek yerine, gittikçe büyüyen dev bir sektör yaratıyor. Sağlığın önündeki en büyük engel; hayatımızın her noktasına burnunu sokan, kurallar koyan, özgürlüğü kısıtlayan, tehdit eden ve hatta aforoz eden işte bu modern tıp anlayışı. Hastayı müşteri olarak gören bu sistem, hekimin iyileştirici gücünü de paranın gücüne devrediyor yani ne ka para, o ka sağlık. Bu anlayış insanlık vicdanını kanatıyor.


Sağlığı koruma ve hastalıkları önleme yerine, sektöre para getiren tıbbi işlemlere odaklanan bu anlayış, sağlığın önündeki en büyük engel. Çünkü herkesi hasta, hastaları da müşteri olarak gören bu sistem, sağlığın önünde bir duvar gibi duruyor. Sağlığa kavuşmak bu yüzden parasal engellerle dolu zorlu bir yarış. Bu engele takılanlar için sağlık, hastalık çölünde Leyla gibi bir serap. Hastalık ise bu hasta yaşam tarzında herkes için mecburi istikamet.


Hastalıkların önlenmesi, hastalık oluştuktan sonra tedavisine göre, çok daha kolay, ucuz ve mantıklı olmasına rağmen, trilyonlarca dolarlık sektörün yaşaması için bizlerin hasta olması gerekiyor. Bu yüzden sağlık odaklı değil, hastalık odaklı bir anlayışa mahkum oluyoruz. Hastalık için yapılması gereken hastalıklarla boğuşmak iken, sağlık için yapılması gereken; hastalıklara yol açan risk faktörlerinin önlenmesidir. Yani sağlıklı yaşam tarzı ve sağlıklı çevrenin sağlanması, sigara, alkol, sağlığa zararlı kimyasallar, katkı maddeleri, GDO… yasaklanması, tembel yaşantının önlenmesi…


Topu topu 40 kişiyi öldürdü diye elektronik sigara yasaklanırken, her yıl 8 milyon insanı öldüren dünyanın gelmiş geçmiş en büyük terör suçlusu  sigaraya yasak yok. Modern tıbbın askerleri bu konuda bilimsel bir kongre yapıp, her yıl 8 milyon ölümü engellemek için aldıkları bilimsel kararları yönetimlere sunamıyor. Bilimsel kongrelerde bu konuda aldıkları bilimsel kararları devlet kurumlarına sunmuş olsalar, halk sağlığını koruyan yasaları uygulamakla yükümlü yargı kurumları ciddi kararlar alacak ama alamıyor. Modern tıbbın fedakar askerleri 90 yaşındaki bir hastaya 100 bin dolarlık yapay kalp cihazının takılması için kendini feda ederken milyonları öldüren risk faktörleri için topluca karar alamıyor. Yönetimlerde bunların etkisinde elektronik sigarayı yasaklarken her yıl 8 milyon insanı öldüren sigaraya, her yıl 3 milyon insanı öldüren alkole dur diyemiyor. Sigara, alkol, fastfood, kola... gibi katillerden tazminat bile alamıyoruz. Kimse bindiği dalı kesmek istemiyor.


Sağlığı ticarileştiren ve daha fazla para kazanmaya dayanan bu anlayış; zincir hastaneler, ithal doktorlar ve milyar dolarlar getiriyor. Hastalıkları önleme, sağlığı koruma yani yaşadığımız akvaryumu temizleme ise sektör için çöküş getiriyor. Hastalıkları önlerseniz zincir hastaneler, ilaçlar, cihazlar ve gittikçe büyüyen trilyon dolarlık sektör ne olacak? Ecdad yadigarı Haseki, Haydarpaşa, Vakıf Guraba gibi vakıf hastanelerinin adı şifahane idi. Ecdat yadigarı sağlık sisteminde para kazanma değil, hayır işleme, sevap kazanma ve şifa anlayışı hakimdi. Allah her derdin şifasını vermiştir, araştırıp bulun bilimsel anlayışı hakimdi. Sağlam gidip hasta dönmek değil, hasta gidip şifa bulmak esastı. Onun için hastanelerin adı ; şifahaneydi.


Çağımızda daha fazla kar etmek hırsıyla her alana yayılan modern tıp anlayışı, sağlığımızı yarış pistine çevirirken sağlık çalışanlarını da para hırsıyla koşturulan yarış atı yapıyor. Bu yarışta kullanılan 'Performans' adı verilen kırbacın amacı, trilyon dolarlık küresel değirmeni döndüren bu yorgun atları çoşturmak. Hedefi ise ilaç ve teknolojinin üretim dağlarını öğütmek. Bu değirmen, gerçekte hastalıkları değil sağlık ve hayatımızı öğütüyor. Uygulandığı her yerde hasta sayısı ve ölümler azalmıyor, aksine artıyor. İnsanlık vicdanını ve genel ahlakı kanatan bu anlayış mutlaka değişmelidir ama nasıl?


Herkesi hasta, hastayı müşteri ve her şeyi de para olarak görme anlayışı işte bu nedenlerden dolayı sağlığın önündeki en büyük engel. Sağlığın önündeki engel sanıldığı gibi tıp kurumu veya bilim dünyası değil, günümüz tıbbını ve bilimi bu yola sevk eden anlayış. Hasta ile doktorun arasına karakedi gibi giren bu anlayış, sağlığın önündeki duvar. Hastalık üreten yaşam tarzı ise bu anlayışın hayat kaynağı. Sağlığın önündeki bu duvar yıkılmalı, ama nasıl ?


Hastaların kanı, canı ve gözyaşını paraya çeviren bu anlayışın gayesi sağlık değil, bitmek bilmeyen kazanma hırsı. Sağlık ve hastayı metalaştıran bu sistem, pazarlama görevi verdiği hekimi komisyoncu duruma düşürüyor. Kutsal vakıf şifahanelerinin yerini, kar etmezse kapatılmakla tehdit edilen hastaneler alıyor. Bu dev hastanelerin sağlığı koruma ve hastalıkları önleme işlevi ise budanmış durumda. Sosyal Güvenlik Kurumları ve hazinenin oluk gibi akıttığı harcamaların devamı için gerekli olan bu! Yoksa hastaya susayan ve sürekli hasta üreten bu sistem her an çökebilir. Oysa ki bu sistem yüzünden devlet ve toplum yapısı çöküyor, kimse farkında değil. 


BİLİMSEL TIP ; MODERN TIP DEĞİLDİR


Bilimsel tıp ; uzun uğraşlar ve milyar dolarlık araştırmalar sonucu elde edilen çiftkör, randomize, çok merkezli araştırmalar ve meta-analizlere dayalı salt bilimsel gerçeklerdir. Bilimsel tıbbın temeli, çiftkör, randomize, çok merkezli araştırmalar ve meta-analizlerdir. Ancak bu tip araştırmaları, sektörel çıkarlardan uzak toplum yararına devletin finanse ettiği Milli sağlık Akademisi benzeri özgür ve özgün bilimsel kurumların yapması gerekiyor. Yoksa ki toplumun sağlık sorunları ucunda para kazanma yoksa küresel şirketleri ilgilendirmiyor. ABD deki NİH benzeri bilimsel kurumlar bile sektörün etkisinden kurtulamıyor. Hastalıkları önleyen veya tamamen şifaya kavuşturan hedefler ise, hastalıktan beslenen sektör için bindiği dalı kesmek anlamına geliyor. Bu yüzden hipertansiyondan obesiteye, diyabetten kansere, altın yumurtlayan tavuğu kesmeyen araştırmalar yapılıyor. Bu yüzden hastalıkların kökünü kazıyan araştırmalar yapılamıyor. Modern tıpla bilimsel tıp arasındaki en önemli fark, altın yumurtlayan tavuğun akibeti konusunda netleşiyor. Bu ayırımı bilim ve aydın dünyası bile bilmediğine göre sıradan insanlar ve yönetimler nereden bilsin?


Sıradan insanların bilimsel olanla olmayanı ayırma eğitimi de yok. Bilimde kanıtın gücü dersi bizde okutulmadığı için, halkımız ve aydınımız hatta hatta bilim adamlarımız, komşusuna iyi geleni veya gazetede iyi gelmiş diye yazanı bilimsel kabul ediyor. Çoğu insan çiftkör ne, randomize ne, çok merkezli araştırma ne, meta-analiz ne bilmez. Çoğu bilim insanı ise, bilimsel araştırmaları değerlendirmekten acizdir. Bu gerçeği, birbirine zıt bilimsel araştırma sonuçlarının yol açtığı kargaşada görüyoruz. Herkes havanda su dövüyor ama bilimsel gerçek nedir göremiyor. Çünkü eğitim sistemi, 'bilimsel değerlendirme nasıl yapılır' dersini okutmuyor. Kolesterolden şekere, depremden domuz gribine bu yüzden apışıp kalıyoruz. Bilim dünyamız yabancıların ağzına bakıp kopya çekmeye çalışıyor. Bilimsel üretim yapamayan bilim dünyamız, bilimsel gerçekleri analiz etmekten de aciz. Ezbere ve teste ve dersaneye dayalı eğitim sistemi bilim odaklı olmadan süpergüç olamayız.


Vasküler risk araştırmasına göre ülkemizde bypass ve stent tedavileri % 90 artmış ama kalp krizi, felç ve kalpten ölümler azalacağına tam tersine % 170 artmış yani tedavi ediyoruz diye ayağımıza kurşun sıkmışız. Biz tedavi olduk zannederken milyarlarca doları modern tıbbın patronlarına hediye etmişiz. Peki bilimi ağzından düşürmeyen bilim dünyamız hastaların kanı, canı ve gözyaşını paraya çeviren modern tıbba karşı neden tek laf etmiyor? Çünkü hastalık ve ölümden beslenen canavarın yaşaması, bunların sektörü beslemesine bağlı. Sektörde bunları besliyor. Her şey karşılıklı. Kimse bu yüzden bindiği dalı kesmek istemiyor.


Sektörün organize ettiği araştırmalar sektörün menfaatlerini önceliyor. JAMAda yayınlanan bilimsel araştırma gerçekleri tokat gibi çarpıyor : 280 bin doktor üzerinde yapılan araştırmaya göre, 2 dolarlık pizza yiyen doktorlar o firmanın ilacını 2 kat fazla yazıyor. Pizzaların dilim sayısı arttıkça yazılan ilaç oranı da artıyor. Bize de 2 dolarlık adamların yalanlarını dinlemek düşüyor. Bu yüzden sağlık bütçemizin önemli bir kısmı ithal ilaç ve teknolojiye ayrılıyor. Modern tıbba harcanan paranın son 9 yılda % 800 artmış olması % 800 sağlık anlamına gelmiyor. Bunca bilimsel ve teknolojik ilerlemeye ve sağlığa harcanan milyarlarca dolara rağmen, hem hasta sayısı hızla artıyor, hem de yaygın sağlık sorunlarının tedavisinde başarılı olamıyoruz. Burada bir çelişki yok mu? 


Hasta sayısı artmış, muayene sayısı rekor kırmış herkes bununla övünüyor. Herkesin elinde dosyalar dolusu tahlil ve tetkikler, emarlar, tomografiler, anjiyo raporları... Sanki hasta olmak imtiyaz, tedavi olmak bir lütuf! Ne biçim bir moda, nasıl bir anlayış? Modern tıp maskesi altında soyuluyoruz. Harcanan bunca para, trilyon dolarlık küresel sektörü şişirmekten başka işe yaramıyor. Artan sağlık harcamalarına rağmen, toplum daha sağlıklı değil.


Şişmanlıktan kansere, hipertansiyondan diyabete kadar bir dizi sağlık sorununa getirilen çözümler, yaşam tarzını değiştirmek yerine yaratılan sektörü daha da büyütmek esasına dayalı. Daha şimdiden, 5-6 ilacın ayrı ayrı veya bir tek tablet halinde alınacağı ilginç bir döneme giriyoruz. Sadece yüksek tansiyon için bile çok sayıda ilaca mahkum olabiliriz. Bunu alamayanların akibeti ise kötü. Yüksek tansiyon ve kalpten ölümler bu yöntemle kontrol altına alınabilirse, şeker hastalığı ile boğuşan şişman bir dünyada yaşıyor olacağız. Modern tıbbın dayattığı dünya hastalık canavarını besliyor. Modern tıp eğitimi de hastalık odaklı. Eline çekiç verdiği doktorlar çakacak çiviyi buluyor. Sağlığı kim nasıl koruyacak? Hastalıkları kim nasıl önleyecek? Tıp eğitiminde bunun karşılığı var mı?


Modern tıbba karşı diğer bir eleştiri de, araştırma sonuçları çelişkili çıktığı zaman halktan gizlenmesi veya rakamlarla oynanması. Yüzlerce ilaç denemesinden sadece birkaçı etkili bulunurken diğerleri maalesef çöpe gidiyor. Yani yüzlerce petrol kuyusundan sadece birinden petrol çıkması gibi. Milyarlarca doların bir anda boşa gitme tehlikesi sermaye sahiplerini ve onların maaşını verdiği bilim dünyasını kötü yola itebiliyor. Bunları kontrol edecek kurumlar maalesef etkin değil. Bilimsel kongreleri düzenleyen sermaye, bu çok pahalı organizasyonun karşılığını, ilaç ve teknolojinin pazarlanması ve bilimsel rehberlerin düzenlenmesi safhasında fazlasıyla alıyor. Son yıllarda bilimin sermayenin kontrolüne girmesi yüzünden işin çılkı çıktı. Bilim dünyasının, sektörün paralı askerleri olduğu algısı giderek yerleşiyor.


Bayi toplantısı denilen kongreler, küresel sistemin geleneklerinden biridir. Bilimsel kongrelerde sunulan bilgiye muhtacız. Dünyanın öbür ucuna kadar bu sistemi kuran bizler değiliz, biz sadece misafir ve seyirciyiz. Bizim ülke insanı olarak sağlıktan ekonomiye, bilimden teknolojiye düzenlenen kongrelere gidecek ne paramız var ne de onlara sunacak bilgi ve teknolojimiz. Her şey küresel yapı tarafından düzenlenir ve orada içeceğiniz bir bardak suya kadar her şey bu yapı tarafından ödenir. Bilimsel tiyatronun sadece seyircisiyiz o kadar. Öğrendiğiniz, seyrettiğiniz her şey onların sunduğu bilgidir. Kongrelerin programından konuşmacılara kadar her şey bir orkestra titizliğinde hazırlanır. Parayı veren düdüğü çalar, siz de zevkle dinlersiniz. Bu da kötü bir şey değildir. Büyükleriniz dahil herkes küresel yapının parçası olmak için can atıyor ve bu gayeyi hedef olarak gösteriyorsa, doğru yerdesiniz. Sizin tavaf ettiğiniz kongreler, küresel sistemin tapınaklarıdır. Burada öğrendiklerinizi bir daha ki kongreye kadar ezber edersiniz. Çünkü tıp alanında bilim ve teknoloji üretemiyoruz.


Her ülke küresel sistemin sunduğu bilimsel rehberleri aşırabilir, kendi koşullarına ve özelliklerine göre uyarlayabilir. Bunda bir kötülük yoktur. Onlar da buna göz yumarlar ve böylece kendi ürettiklerini reklam edip bize satarak gelişmiş ülke olurlar. ilacı da, bilgiyi de, teknolojiyi de üreten onlar, gururumuza dokunsa da bunu kabul edelim ve kendi bilimsel rehberlerimizi kendi sosyoekonomik durumumuza göre hazırlayalım. Çünkü onları aynen uygulayacak kadar zengin ve aptal değiliz.


Bilimsel tıbbı da, modern tıbbı da kuran ve geliştiren biz değiliz. Bunların tamamını batıdan aldık ve onların kurduğu sistemde yaşıyoruz. Bu nedenle elektrikten ilaca, kriz anında sudan çıkmış balığa dönüyoruz. Hiç değilse acı gerçekleri idrak edelim. Kayda değer bilim ve teknoloji üretemediğiniz için, üretenden yararlanma yolumuz açık ama parasını ödemek ve kurallara uymak koşuluyla. Bu yüzden her alanda küresel sistemin ürettiği bilimsel bilgiyi dikkate almak zorundayız. İsterseniz dikkate almayın ve orta çağı yaşayın. Örneğin sağlık alanında onların ürettiği bilgi ve teknolojiye muhtacız. Çünkü çağımızda İbni Sina’ya takılarak bir yere gidemeyiz. Onlarla övünerek teşhis koyamayız, tedavi olamayız.  


Ekonomiden sağlığa, bilimden teknolojiye her çeşit hilenin mübah olduğu bir dünyada küresel savaş devam ediyor. Sanal ve satılık hastalıklarla, ticari amaçlarla bezenmiş sağlık anlayışını modern tıp diye insanlığa yutturanlar ise sağlık ve hastalıktan para kazanmaya çalışan kirli sermaye ve simsarları. Simsardan kasıt, hile ve desise ile bizi soymaya çalışanlar. Yani insanlar can derdinde iken et derdinde olanlar. Kar hırsıyla bilimi, tıbbı ve sağlığı ifsad edenler işte bunlar. Sağlık ve hayatımızı korumak için tabii ki bunlara karşı çıkacağız. Namusuyla para kazanan insan ve kurumlara ise kimsenin diyeceği olamaz. Hatta onlara şükran borçluyuz. Onlar olmasa bilim ve tıp ilerlemezdi. Modern tıbbın pazarlama hileleri yüzünden, bilimsel tıbba karşı çıkmak ne kadar yanlışsa, sağlık ve  hayatımızı paraya indirgeyen modern tıbba karşı çıkanları bilimsel tıbbın sopasıyla korkutmak o kadar vicdansızdır. 


Milyarlarca dolarlık bilimsel araştırma merkezleri ve bunların organize ettiği pahalı bilimsel araştırmalar kötü kaderimizi değiştiriyor. Bu araştırmalara ve bu merkezlerde arı gibi çalışan bilim dünyasına sağlık ve hayatımızı borçluyuz. Onların keşifleri olmasaydı, çok basit hastalıklardan ölüp gidecektik veya sürünecektik. Bunlara kimsenin diyeceği olamaz. Peki sorun nerede başlıyor?


Bu araştırmaların finansmanı yani değirmenin suyu nereden geliyor? Bilimsel araştırmalara milyarlarca doları yatıranlar, insanlık için, Kızılay'a yardım olsun diye yapmıyorlar. Amaçları daha çok kazanmak ve daha sonra ki araştırmaları finanse etmek. Mesela obesiteyi önlemek yerine şişmanları zayıflatmak onlar için ekmek kapısı. Obesiteyi önlerseniz, bir düzine hastalığı da önlemiş olursunuz ki, hastalıktan beslenen modern yapı çöker ve bu yapıdan beslenenler aç kalır. İşte bu yüzden hipertansiyondan diyabete, böbrek yetmezliğinden kalp ve damar hastalıklarına kadar milyonlarca insanımız hastalıktan kırılıyor ve her yıl yüzbinlerce insanımız ölüyor ama önleyici araştırmalar yok. Neden? Kimse bindiği dalı kesemiyor. İlaç ve teknolojiyi kime satacaksınız? Bu yüzden Kanamalı Kırım Kongo virüsünden insanlarımız ölüyor, çünkü modern bilim merkezleri bunun aşısını karlı bulmuyor. Devletlerin ise bilime harcayacağı parası yok çünkü küresel sermaye bu amaçla borç vermiyor. Önce koladan mısır şekerine, hurda demir eriten fabrikalardan çimento yatırımlarına kadar sayısı belirsiz hasta eden yatırımlar giriyor, sonra da tedavi eden ilaç ve teknoloji. Ne kadar insancıl değil mi? Sigara içimi azalmasına rağmen KOAH ve astım neden artıyor? 


Hastalıkları önlemek yerine mahalle aralarına kadar yayılan klinikler ve dev hastaneler fabrika gibi çalışıyor. Herkes önüne gelen hastaya MR, BT… çektiriyor. Da Vinci robotlarıyla ameliyatlar yapılıyor. İlaç ve pahalı teknoloji ithalatı astronomik şekilde arttı ve artmaya devam ediyor. SGK açıklamasına göre, hastalık harcaması 9 yılda 8 kat arttı. 2013 hasta muayene sayısı 700 milyon. Başka rakam vermeye gerek var mı?


Peki sonuç ne? Daha mı sağlıklıyız? Elinde çekiç olan çakmak için çivi arıyor, herkesi çivi gibi görüyor. Sistem hastalık odaklı. Frost & Sullivan’ın Hitachi için yaptığı çalışmaya göre, dünya sağlık harcamaları 2020 yılına kadar 12,7 trilyon dolara ulaşacak. Hastalık önleme, muayene ve takip yatırımlarının 2014 yılında toplam harcamalar içinde yüzde 30 olan payı ise 2020 yılında yüzde 45’e kadar çıkacak. Hastalıkların tedavisi için harcanan tutarlar, önleme ve muayeneye yönelik harcamaları geride bırakacak.


Aynı raporda sağlık sektöründeki çok sayıda yeniliğin tıp alanında devrim yaratması, tıbbi görüntüleme, ilaç, tıbbi cihaz ve fen bilimleri gibi sağlık sektörlerindeki harcamaların 2020 yılında yüzde 6,4 artışla 2,1 trilyon dolara çıkması bekleniyor. Aynı zamanda nano teknolojik robotlar, kombine cihazlar, elektronik tedavi yöntemleri ve gen manipülasyonu gibi teknolojilerin mikroskopik ölçekte karmaşık işlemleri mümkün kılarak ve hasta ihtiyaçlarına uyarlanmış tedaviler sunarak dünya çapındaki hasta bakımı sektörünü dönüştüreceği tahmin ediliyor. Bu değişim dünyada başladığını duyuran Hitachi, Danimarka'da teknoloji firmaları ile işbirliği halinde e-Sağlık sistemlerinin kullanımını teşvik etmek ve verimini arttırmak için 'süper hastaneler'in kurulduğu örneğini veriyor.


Belli başlı 5 kronik hastalık olan kanser, şeker, ruhsal bozukluklar, kalp ve solunum rahatsızlıklarının gelecek 20 yıl içinde küresel ekonomiye getireceği yükün 47 trilyon ABD dolarını bulması bekleniyor. Dünya Ekonomik Forumu'nun Harvard Halk Sağlığı Fakültesi ile yürüttüğü araştırmaya göre, her yıl 36 milyon insanın ölümüne yol açan bu hastalıkların dünya ekonomisine getireceği yükün küresel gayrisafi hasılanın yüzde 4'ünü temsil edeceği öngörülüyor. Dünya Sağlık Örgütü ise bulaşıcı olmayan hastalıklar nedeniyle ölenlerin sayısının 2030 yılında 52 milyon kişiye ulaşacağını tahmin ediyor. 


Bulaşıcı olmayan hastalıklar, sanılanın aksine, yağlı ve şekerli gıdaların çok tüketildiği, insanların daha az hareket ettiği ve fazla alkol ile sigara tüketiminin olduğu zengin ülkelerden ziyade fakir ülkelerin insanlarını daha çok etkiliyor. Bu tür hastalıkların yol açtığı ölümlerin yüzde 80'i az ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor. Halbuki, Dünya Sağlık Örgütü, kişi başına yıllık 1,20 dolar harcanarak 5 kronik hastalığın yol açtığı sağlık sorunlarının tedavisinde önemli ilerlemeler sağlanabileceğini açıkladı. Örgüt, özellikle fakir ülkelerin küçük miktarlarda yapacağı sağlık harcamaları sayesinde, sağlık sistemlerinin iflas etmesinin de önüne geçilebileceğini bildirdi. Dünya Sağlık Örgütü uzmanları, hükümetlere bir dizi öneride bulunarak sağlık alanında atılabilecek adımları da sıraladı. Buna göre, tütün ve alkol vergilerinin artırılması, kapalı alanlarda sigara içilmesinin yasaklanması, tuz ve transyağ içeren gıdaların tüketim seviyesini düşürecek kampanyalar düzenlenmesi ile diyet ve fiziksel aktiviteyi artırmayı amaçlayan bilinçlendirme kampanyalarının başlatılması, bulaşıcı olmayan hastalıkların neden olduğu ölümleri azaltabilir.


Modern tıbba yön veren sektörler, para getiren hastalık ve risklere dayandığı için, hastalık madenlerinin keşfi sektörün yaşam kaynağı. Sektörün kucağındaki yapıların görevi ise, erken teşhis numarasıyla yeni rezervler ve satılık hastalıklar. Bilim ve sağlık maskeli bu organizasyon yüzünden hastalık rezervleri sürekli artıyor. Binlerce sanal hastalık bu nedenle uydurulup keşfedildi. Sektör destekli erken teşhis hayat kurtarır kampanyaları bu amaçla yapıldı. Ama iş, kanser ve hastalıkların önlenmesine gelince, göstermelik eylemler hariç ne kaynak ayrılıyor ne de kampanya yapılıyor. Sebep basit: hastalıkları önlerseniz ilaç ve teknolojiyi kime satacaksınız. Zincir hastanelerin çalışması, sizlerin hasta olmasına bağlı.


Erken teşhis hayat kurtarır kampanyaları ve gizli saklı tüm hastalıkları ortaya çıkarmak için yapılan çekap taramaları cebi şişkin akıllı hastalar için. Dünyadaki tüm kaynaklar azalırken, çekap madenleri sürekli artıyor. Pahalı genetik analizler ve kanser belirteçleri ile ileride çıkacak hastalıklar bile biliniyor, yeter ki akıllı hasta olun. Her yıl milyarlarca doları hastalıktan beslenen modern tıbba hediye ediyoruz.


ABD’de her yıl 300.000 kişi şişmanlık nedeniyle ameliyat olurken, bilim dünyamız ameliyatlar bizde niye az yapılıyor diye üzülüyor. Binbir çeşit diyetler, zayıflama ilaçları ve merkezleri, bitkisel numaralar, uzmanlar… Modern tıbbı ne kadar güzel özetliyor. Şişmanları öğütüp paraya çevirirken GDO’lu mısır şekeri, fastfood, kolalı içecekler ve alkol sağlık ve hayatımızı çökertiyor kimsenin umurunda değil. Hangisini önlemek kolay? Bu sağlık düşmanlarını mı yoksa diyabeti, şişmanlığı, hipertansiyonu ve bunlara bağlı bir düzine hastalığı mı? Bilime ve modern tıbba yön veren sektörler, para getiren hastalık ve risklere dayandığı için, tıp kurumu ve bilim dünyası bindiği hastalık dalını kesemiyor.


Modern tıp dışında hastalıkları önleyen ve sağlığı koruyan bir tıp anlayışı daha var. Bugün Küba’da uygulanıyor ve ABD ile mukayese edersek kişi başına sağlık harcaması 24 kat daha fazla olan ABD, Küba’dan daha sağlıklı değil hatta daha hasta. Hastalıkları önlemek yerine, ne ka hasta o ka köfte anlayışında olanlara, 4600 yıl önce yazılan tıbbın ilk yazılı metnini bir kere daha hatırlatalım : Süper doktorlar hastalıkları önler, vasat doktorlar erken teşhis ve tedavi eder, adi doktorlar ise hastalıklardan yarar sağlar.


Hangi gruba giriyoruz? Herkes grubunu belirlesin : HASTALIK veya SAĞLIK


Sağlığı ticari meta haline getiren küresel oyunlar karşısında, toplumun uyanması ve sağlık bilincine kavuşması zaman alacaktır. Sağlıklı ve özgür yaşama yöntemlerini içeren düşüncelerin, ülkemizin en ücra köşelerine kadar yayılması ve doktor ithal eden değil, ihraç eden bir ülke olmak dileği ile…


KAYNAKLAR


1. http://gundem.milliyet.com.tr/kanada-da-58-milyarliksigaradavasi/gundem/gundemdetay/09.06.2012/1551346/default.htm


1999'da ABD'de sigara şirketleri sağlık masrafları için 25 yılda 246 milyar dolar ödemeyi kabul etti


2. 21. YÜZYILDA BİR MİLYAR KİŞİ SİGARADAN ÖLECEK http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2015/03/150319_sigara_olum


3. Yılda 372 bin kişi pisi pisine ölüyor. http://arsiv.sabah.com.tr/2005/07/24/gun101.html


4. SAĞLIĞI KORUYAN SİSTEM NASIL KURULUR


http://www.kemalyesilcimen.com/?haber,82/saglikli-sistem-nasil-kurulur---i


5.  Türkiyede ölümlerin yüzde 23'ü sigaraya bağlı.


http://www.haberaktuel.com/olumlerin-yuzde-23-u-sigaraya-bagli-cikti-haberi-967579.html


6. Kanada'da tarihi sigara kararı. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/29169972.asp


7. Kalp krizi ölümlerinde Avrupa'nın zirvesindeyiz.


http://www.turkiyegazetesi.com.tr/saglik/58911.aspx 


8. https://www.medikalakademi.com.tr/10-olumcul-hastaliktan-6sinin-sebebi-sigara/#menu


9. SAĞLIK HARCAMALARI 9 YILDA 8 KAT ARTTI.


http://www.medimagazin.com.tr/hekim/sgk/tr-saglik-harcamalari-9-yilda-8-kat-artti-2-18-34892.html


10. Amerikayı ne zaman keşfedeceğiz?  http://www.kemalyesilcimen.com/?artikel,208/ 


11. 230 milyar lira ''duman'' oldu. http://www.iyibilgi.com/haber.php?haber_id=358195


12. https://www.express.co.uk/life-style/health/1018151/Preventing-illness-will-save-NHS


13. DUMAN ALTINDAYIZ


 http://www.haberturk.com/ekonomi/ekonomi/haber/1087798-5-turkten-2si-duman-altinda-calisiyor


 14.http://www.sabah.com.tr/dunya/2015/06/02/kanadada-sigara-firmalarina-15-milyar-dolar-ceza


15. https://www.medikalakademi.com.tr/1-sigara-hayattan-12-dakika-caliyor/


16. https://www.yenisafak.com/amphtml/ekonomi/dolarasagliktokadi-3389723


17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2509609/


18. http://www.onkder.org/pdf/pdf_TOD_881.pdf


19. https://www.makaleler.com/polonyum-nedir-ozellikleri-kullanimi-zararlari


20. https://onedio.com/haber/suikast-amaciyla-kullanilan-ve-insani-once-surundurup-sonra-olduren-bir-madde-polonyum-740869


21. http://www.internethaber.com/48-yildir-saklanan-sigara-gercegi-154829h.htm


22. https://odatv.com/sigara-tekelleri-bu-sirri-sakliyor-22071815_m.html


23. http://t24.com.tr/haber/sigarada-polonyum-panigi/3419


24. https://www.theguardian.com/society/2018/aug/30/modern-medicine-major-threat-public-health


25. http://ofpof.com/merak/amp/bilinen-en-oldurucu-madde-polonyum-210-hakkinda-bilmeniz-gerekenler


26. http://www.milliyet.com.tr/atom-bombasi-kadar-tehlikeli--pembenar-detay-genelsaglik-1387924/


27. http://m.t24.com.tr/haber/turkiyenin-sigara-icki-ve-akaryakit-kacakciligindan-kaybi-yilda-20-milyar-lira,245509


 28. http://www.radikal.com.tr/politika/abdli-elciden-gezi-tepkisi-tabii-ki-icislerinize-karisiriz-1137552/


29. http://m.iha.com.tr/haber-turkiye-her-yil-25-milyar-dolari-sigaraya-harciyor-689786/


30. Türkiye sağlık sektörü 67 milyar $. 2023'te 160 - 170 milyar $ olabilir. http://m.haberler.com/uluslararasi-biyoteknoloji-kongre-ve-fuari-chicago-4553370-haberi


31. Türkiye sağlık harcaması 2015’de 63 milyar $ oldu.


https://www.medikalakademi.com.tr/turkiye-saglik-sektor-harcama-milyar-dolar/


32. https://www.medikalakademi.com.tr/sgk-gecen-yil-2-milyar-kutu-ilaca-18-milyar-tl-odedi/


33. https://www.medikalakademi.com.tr/bir-yilda-2-milyar-kutu-ilac-ictik-10-milyon-mr-cektirdik-ve-5-milyon-kisi-ameliyat-oldu/


34.  https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-45292539


35. http://www.milliyet.com.tr/8-5-milyar-lira-ciro-acikladi-ekonomi-2618738/


36. https://www.medimagazin.com.tr/guncel/genel/tr-kronik-hastaliklarin-turkiye-ekonomisine-toplam-maliyeti-677-milyar-olarak-aciklandi-11-681-78386.html


37. https://www.medimagazin.com.tr/guncel/genel/tr-kronik-hastaliklarin-global-ekonomiye-maliyeti-47-trilyon-dolara-ulasacak-11-681-75585.html


38. https://m.sabah.com.tr/galeri/yasam/120-yil-yasayan-hunza-turklerinin-yasam-sirri-kanser-olmamalari


39. http://m.newsroom.heart.org/news/unhealthy-diets-linked-to-more-than-400-000-cardiovascular-deaths?preview=ef83



Bu yazı 3,707 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 4 Mart 2024 NASIL ÖZGÜR OLURUZ ?
    • 13 Ekim 2023 GÜCÜ DOĞURAN TEKNOLOJİK AKILDIR
    • 27 Eylül 2023 ÇARE SİZSİNİZ 2008
    • 17 Temmuz 2023 NEDEN BÖYLEYİZ?
    • 20 Nisan 2023 GÜCÜN KAYNAĞI NEDİR? - 2016
    • 14 Şubat 2023 BİLİMDE KANITIN GÜCÜ
    • 8 Şubat 2023 SÖMÜRÜ VE YOLSUZLUK KADER Mİ?
    • 4 Mayıs 2022 YAŞAM TARZIMIZ NEDEN DEĞİŞMELİ?
    • 12 Mart 2022 HEKİMLİK ÖLDÜ, YAŞASIN DOKTORLUK !
    • 11 Ekim 2021 TÜM SORUNLARIN ANASI
    • 10 Ekim 2021
    • 9 Ekim 2021 ASIL PANDEMİ BU !
    • 8 Ekim 2021 POSTMODERN SÖMÜRÜ
    • 7 Ekim 2021 EĞİTİM NASIL OLMALI?
    • 1 Ekim 2021 YÜZ YIL SONRA...
    • 20 Ağustos 2021 GERÇEK ÇÖZÜM BU
    • 11 Ağustos 2021 KÜRESEL SAVAŞI KİM KAZANACAK?
    • 10 Ağustos 2021 SOSYAL OLAYLARDA BİLİMSEL YAKLAŞIM NASIL OLMALI?
    • 27 Haziran 2021 ASIL PANDEMİ BU
    • 6 Haziran 2021 ÇEVRE SAVAŞI

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,799 µs